Onlangs verscheen van de hand van Jos de Heer het boek ‘De ladder van kloosterlingen. De spiritualiteit van de lectio divina’ (Skandalon 2019). Het boek bevat een nieuwe vertaling van een wonderschoon en destijds immens populair geschrift van de twaalfde-eeuwse monnik en prior Guigo II († 1188), waarin hij een weg naar vereniging met God schetst.
Guigo onderscheidde in de bijbelse Jakobsladder, die hemel en aarde verbindt, vier stappen van lectio divina, biddend bijbellezen:
- lectio (lezing)
- meditatio (meditatie)
- oratio (gebed) en
- contemplatio (contemplatie).
In zijn boek geeft Jos de Heer uitleg over deze stappen en gaat in op de monastieke spiritualiteit. Een basisgids over de lectio divina die uitnodigt tot aandachtig lezen én leven. Het boek vormt het uitgangspunt voor vier retraites die Jos de Heer verzorgt. Op vier zaterdagochtenden leidt Jos op Nieuw Hydepark in Doorn ochtendretraites, waarin hij achtereenvolgens telkens één van de vier stappen van de lectio divina bespreekt.
Jos zal tijdens de retraite vooral de innerlijke dynamiek van de vier stappen bespreken. Hij zegt daarover: “Ik zou ze willen typeren als een mystagogisch proces of, om het eenvoudig te zeggen, als gebed. Lectio divina is dus ‘biddend lezen, één en al gebed. Het is heel bijzonder hoe Guigo dat uitwerkt en uitvoerig beschrijft hoe ‘het’ gebeurt. Gods vernieuwend werk in mensen, tussen meditatio en de oratio. Dit is de essentie van ‘geestelijk leven’: hoe er van Godswege iets in ons mensen gebeurt. Een groot mysterie, dat door Guigo enerzijds gerespecteerd wordt als genadig wonder, anderzijds met praktische oefeningen helder gemaakt wordt als een door mensen begaanbare weg.”
Aan de hand van een schema dat Jos ontleend heeft aan Guigo’s tekst maakt hij dat helder. Het gesprek, collatio genoemd, was vanouds vast onderdeel van de lectio divina. Het is mooi om dat ook samen te beoefenen. Lezen en bidden doe je altijd ook samen.
Meer informatie over de vier retraites, die worden georganiseerd door Getijdengemeenschap De Binnenkamer is te vinden in dit document (pdf). Kijk ook hier.